بررسی نقش فرهنگ‌ سازمانی در عملکرد شغلی کارکنان شهرداری شیراز با استفاده از مدل دنیسون

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه شیراز

2 معاون برنامه‌ریزی شهرداری شیراز

3 کارشناس ارشد مدیریت

4 کارشناس حوزه‌ی معاونت برنامه‌ریزی شهرداری شیراز

5 کارشناس ارشد مدیریت منابع انسانی

6 مدیرکل بازرسی شهرداری شیراز

7 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت منابع انسانی دانشگاه پیام نور شیراز

چکیده

فرهنگ‌ سازمانی قوی می‌تواند موجب ارتقاء سطح انگیزش و در پی آن عملکرد شغلی بهتر شود. هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین فرهنگ‌ سازمانی و عملکرد شغلی کارکنان شهرداری شیراز است؛ به این منظور 149 نفر از کارکنان ستادی شهرداری شیراز به‌عنوان نمونه و با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی بررسی شدند. ابزار تحقیق دو پرسش‌نامه‌ی استاندارد (فرهنگ‌سازمانی دنیسون و عملکرد شغلی پاترسون) است که روایی و پایایی آن را تحقیقات گذشته اثبات کرده‌اند. داده‌های این پژوهش با استفاده از نرم‌افزارهای 18AMOS و 20 SPSS تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین تمام مؤلفه‌های فرهنگ‌سازمانی و عملکرد شغلی رابطه‌ی مثبت و مستقیمی وجود دارد و همچنین ارتباط مثبتی نیز بین مؤلفه‌های فرهنگ‌سازمانی وجود دارد؛ درنهایت اینکه فرهنگ‌ سازمانی توانایی تبیین %76 درصد تغییرات عملکرد شغلی کارکنان را دارد.

کلیدواژه‌ها


 احسانی، محبوبه و شفازاده، ابوالفضل (1391). بررسی موضوع توانمندسازی در سازمان‌ها. فصل‌نامه‌ی فروغ تدبیر، شماره‌ی 20، 39 – 34.
 امین مظفری، فاروق؛ پرداخت‌چی، محمدحسن؛ یمنی‌دوزی سرخابی، محمد و ذکائی، محمد (1387). بررسی رابطه‌ی فرهنگ‌سازمانی و سبک‌های رهبری در دانشگاه‌های ایران. فصل‌نامه‌ی پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره‌ی 47، 157-133.
 آقایوسفی، علی‌رضا و صالح میرحسنی، وحیده (1390). رابطه‌ی بین عوامل شخصیتی و عملکرد شغلی مدیران شرکت‌های بیمه. پژوهش‌نامه‌ی بیمه (صنعت بیمه‌ی سابق)، سال بیست‌وششم، شماره‌ی 4، 155 - 182.
 حاجی‌خلیلی، کاظم (1392). بررسی تأثیر فرهنگ‌سازمانی بر توانمندسازی کارکنان شرکت سایپا. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد مدیریت دولتی گرایش تحول، دانشکده‌ی مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
 خردمند، ابراهیم و ناظم، فتاح (1389). بررسی رابطه‌ی بین فرهنگ‌سازمانی و عملکرد کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال. نشریه‌ی فراسوی مدیریت، سال سوم، شماره‌ی 12، 159 – 181.
 رضوان‌فر، احمد و رضایی، عبدالمطلب (1386). تحلیل همبستگی بین ویژگی‌های فردی و حرفه‌ای و عملکرد شغلی (مطالعه‌ی موردی کارشناسان ترویج کشاورزی استان یزد). مجله‌ی علوم کشاورزی و منابع طبیعی، جلد چهاردهم، شماره‌ی ششم، 10-1.
 سلطانی، ایرج؛ صریحی اسفستانی، رسول و عباسی، حمیده (1392). نقش میانجی رفتار شهروند سازمانی در تأثیر حمایت سازمانی ادراک‌شده و توانمندسازی روان‌شناختی بر عملکرد شغلی. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، شماره‌ی 70، 209 – 229.
 سیدآبادی، سمیرا (1392). بررسی تأثیر سرمایه روان‌شناختی بر عملکرد شغلی به‌واسطه‌ی متغیر کیفیت زندگی کاری (موردمطالعه: شرکت توزیع نیروی برق شهر مشهد). پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد رشته‌ی مدیریت بازرگانی گرایش تحوّل، دانشگاه فردوسی مشهد.
 شاین، ادگار (1383). مدیریت فرهنگ‌سازمانی و رهبری. ترجمه‌ی برزو فرهی بوزنجانی و شمس‌الدین نوری نجفی، تهران: سیمای جوان، چاپ اوّل.
 شفقت، ابوطالب؛ آقاجانی، علی‌اکبر و نازک‌تبار، حسین (1391). الگویابی اثرگذاری عوامل فرهنگ‌سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان شرکت نفت (مطالعه‌ی موردی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی استان مازندران). فصل‌نامه‌ی بهبود مدیریت، شماره‌ی 16، 57 – 41.
 شوشتریان، زکیه؛ عاملی، فاطمه و امین لاری، محمود (1388). بررسی تأثیر هوش هیجانی بر نگرش و عملکرد شغلی نیروی کار. فصل‌نامه‌ی کار سالم، سال دوم، شماره‌ی 7، 52-47.
 شیرین، علی (1381). مطالعه‌ی رابطه‌ی فرهنگ‌سازمانی با ساختار سازمانی در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، مرکز آموزش مدیریت دولتی سابق در تهران، 34-128.
عسگری، بهمن؛ پورسلطانی زرندی، حسین؛ آقایی، نجف و فتاحی، جمال (1392). ارتباط حمایت سازمانی ادراک‌شده با عملکرد شغلی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان استان‌های غربی ایران. نشریه‌ی مدیریت و فیزیولوژی ورزشی شمال، دوره‌ی اول، شماره‌ی دوم، 28 – 19.
کریمی گوغری، حمید؛ رضوان‌فر، احمد و حجازی، سید یوسف (1391). بررسی اثر مؤلفه‌های فرهنگ‌سازمانی بر عملکرد شغلی کارشناسان ترویج کشاورزی. مجله‌ی تحقیقات اقتصاد و توسعه‌ی کشاورزی ایران، دوره‌ی 2-43، شماره‌ی 4، 550-541.
 موسوی، محمد؛ صادقی، تورج و عبدی سراسیا، هادی (1390). بررسی کیفیت زندگی کاری با استفاده از مدل والتون و تأثیر آن بر بهره‌وری نیروی انسانی در بانک صادرات. سایت مقالات بازاریابی ایران،16-1.
-مهری، یدالله؛ قربانی، نیما و سبزه‌آرای لنگرودی، میلاد (1391). رابطه‌ی بین ارضاء نیازهای بنیادین روان‌شناختی، خودشناسی انسجامی، به‌هوشیاری، شفقت خود، خودمهارگری و شاخص‌های سلامت روان با عملکرد شغلی معلمان. فصل‌نامه‌ی روان‌شناسی صنعتی/سازمانی، سال سوم، شماره‌ی یازدهم، 20 – 9.
نصیری‌پور، امیراشکان؛ رئیسی، پوران و هدایتی، سید پوریا (1388). رابطه‌ی فرهنگ‌سازمانی با بهره‌وری کارکنان در بیمارستان‌های عمومی آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران. فصل‌نامه‌ی علمی پژوهشی مدیریت سلامت، دوره‌ی 12، شماره‌ی 35، 24-17.
 نوآیین، خدیجه (1392). نقش فرهنگ‌سازمانی شهرداری‌ها در شکل‌دهی به سرمایه‌ی اجتماعی و توسعه‌ی اقتصادی شهری. اقتصاد شهر، سال پنجم، شماره‌ی 18، 87-96.
 هاشمی، سید حامد و پورامین‌زاد، سعیده (1390). چالش‌های فراروی توسعه‌ی منابع انسانی و راه‌کاری برای رفع آن. ماه‌نامه‌ی کار و جامعه، شماره‌ی 136، 21-4.
هومن، حیدرعلی (1390). تحلیل داده‌های چند متغیری در پژوهش رفتار. تهران، انتشارات پارسا.
قیاسی‌خالو، رضا (1394). عارضه‌یابی فرهنگ‌سازمانی در شهرداری منطقه‌ی 3 مشهد بر اساس مدل دنیسون. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد مدیریت امور شهری، دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی مشهد.
قیومی، عباسعلی؛ مظفر، حسین و محمدپناه، محمدرضا (1393). شناسایی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های فرهنگ‌سازمانی مؤثر بر تحول سازمانی (موردمطالعه: معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران). مدیریت فرهنگی، دوره‌ی 8، پیاپی 28، 47-35.
BAŞARAN, İ.E. (2000). Örgütsel Davranış: İnsanın Üretim Gücü, Ankara, Feryal Matbaası, 3. Baskı.
Borman, W.C - Motowidlo, S., (2000),”Task Performance and Contextual performance: The Meaning for Personnel Selection Research.
Campbell, J. P., McCloy, R. A., Oppler, S. H., & Sager, C. E. (1993). A theory of performance. In N. Schmitt, & W. C. Borman (Eds.), Personnel selection in organizations (pp. 35–79). San Francisco: Jossey-Bass.
Chiang C.-F., Hsieh T.-S(2012), The impacts of perceived organizational support and psychological empowerment on job performance: The mediating effects of organizational citizenship behavior, International Journal of Hospitality Management 31, 180–190.
Davis M; Wehbe-Janek H; Subacius H; Pinto R; Nathens A(2014). The Trauma Center Organizational Culture Survey: Development and Conduction, Journal of Surgical Research, (1-21).
Denison, D. R., & Mishra, A. K. (1995). Toward a theory of organizational culture and effectiveness. Organizational Science, 6, 204 – 223.
Denison, D. R., & Neale, W. (2007). Denison Organizational Culture Survey Facilitator Guide. Ann Arbor, MI: Denison Consulting.
Denison, D. R., Janovics, J., Young, J., & Cho, H. J. (2007). Diagnosing organizational cultures: Validating a model and method, working paper, International Institue for Management Development, Lausanne, Switzerland.
Hatch, M. (1997). Organization Theory: Modern, Symbolic and Postmodern.
IVANCEVICH, J. M., KONOPASKE, R., MATTESON, M. T. (2013).Organizational Behavior and Management, New York, McGraw-Hill/Irwin; 10 edition.
Jacobs Rowena, Mannion Russell, Davies Huw T.O., Harrison Stephen, Konteh Fred, Walshe Kieran(2013), The relationship between organizational culture and performance in acute, Hospitals, Social Science & Medicine 76,115-125
Kalantarkousheh Seyed Mohammad, Kazemi Fereshteh, Taghadosiniya Roya, Ghahramani Samaneh (2014), The Relationship between Religious Orientation and Paterson’s Work Performance among Iranian Teachers, International Journal of Basic Sciences & Applied Research. Vol., 3 (7), 401-405.
Lindebaum, Dirk (2013), Does emotional intelligence moderate the relationship between mental health and job performance? An exploratory study,European Management Journal, 31, 538– 548.
Martins, N. and E. Martins (2003). Organisational Culture. Organisational Behaviour: Global and Southern African Perspectives. S. P. Robbins, A.Odendaal and G. Roodt. Cape Town, Pearson Education South Africa: 379 - 400.
Mello, C. d.; Wildermuth, E. S. & PaukenA, P. D. (2008).”perfect match: decoding employee engagement – Part I: Engaging cultures and leaders”. Idustrial And Commercial Training, 40(4), 206-210.
Moazzen, Z., Movahed-Mohammadi, H., Rezvanfar, A. & Mirtorabi, M.S. (2011). Factors affecting agricultural high school teachers’ job performance. Tehran province, Iran. Quarterly Journal of New Approaches in Educational Administration, 1(5), 115-134. (In Farsi).
Nadarajaha Shanthi, Kadiresanb Vimala, Kumarc Ramesh, Nissa Nurul, Kamild Ahmad, Mohd. Yusoffe Yusliza(2012), The Relationship of HR Practices and Job Performance of Academicians towards Career Development in Malaysian Private Higher Institutions, Procedia - Social and Behavioral Sciences 57, 102 – 118.
Oxford: Oxford University Press.
Robbins, S.P. (2005). Management, eighth edition, entice Hall of India.
Schein E.H. (2004) Organizational culture and leadership. (3rd ed.) San Francisco: Jossey-Bass.437pp.
Sensuse Dana Indra, Elin Cahyaningsih, Wahyu Catur Wibowo(2014). Knowledge Management: Organizational Culture in Indonesian Government Human Capital Management, Procedia Computer Science 72, 485 – 494.
Shahzad Fakhar, Adeel Luqman Rana, Rashid Khan Ayesha, Shabbir Lalarukh(2012), Impact of Organizational Culture on Organizational Performance: An Overview, INTERDISCIPLINARY JOURNAL OF CONTEMPORARY RESEARCH IN BUSINESS,VOL 3, NO 9.
Shirin A. (2002), A study of relationship between organizational culture and organizational structure [M.Sc. Thesis]. tehran, ex-Governmental Management Center; [Persian]
Somprach Kanok-orn, Thanomwan Prasertcharoensuk, Tang Keow Ngang(2015), The Impact of Organizational Culture on Teacher Learning, Procedia - Social and Behavioral Sciences 186, 1038 – 1044.
Vinícius Dias Jordão Ricardo, Antônio Artur Souza, Ewerton Alex Avelar(2014), Organizational culture and post-acquisition changes in management control systems: An analysis of a successful Brazilian case, Journal of Business Research 67, 542–549.
Yesil Salih, Kaya Ahmet(2013), The Effect of Organizational Culture on Firm Financial Performance: Evidence from a Developing Country, Procedia - Social and Behavioral Sciences 81, 428 – 437.
Yu., Karpova Anna, Igor B. Ardashkin, Natalia N. Kabanova(2015), Organizational culture in focus of measurements, Procedia - Social and Behavioral Sciences 166, 246 – 253.
Zehir, Cemal, Ertosun, Öznur Gülen, Zehir Songül, celdili, Büsra Mü(2011), The Effects of Leadership Styles and Organizational Culture over Firm Performance: Multi-National Companies in stanbul, Procedia Social and Behavioral Sciences 24, 1460–1474.