بررسی اثرعوامل جامعه پذیری (خانواده، مدرسه و گروه همسالان) بر پذیرش فرهنگ شهروندی در شهر شیراز

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد علوم اجتماعی دانشگاه شیراز

2 کارشناسی ارشد ریاضی دانشگاه شیراز

3 دانشجوی دکترای شیمی فیزیک دانشگاه شیراز

چکیده

یکی از مهم ترین سرمایه‌های یک جامعه توسعه یافته و پیشرفته، داشتن شهروندان متعهد و با فرهنگ است و به همین دلیل، اقشار مختلف جامعه در شکل گیری و ثبات فرهنگ شهروندی دخالت دارند و نقش شهروندان و انجام وظایف شهروندی درتوسعه فرهنگ شهروندی حایز اهمیت است. و آگاهی از میزان و کیفیت آن در زمان‌های مختلف لازمه توسعه همه جانبه جوامع می‌باشد. در این مقاله، اثر عوامل جامعه پذیری مانند خانواده، مدرسه و گروه همسالان بر پذیرش فرهنگ شهروندی شهر شیراز مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری در این تحقیق، همه شهروندان ۷ الی ۱۸ ساله می‌باشند که درسال ۱۳۹۱ در هر یک از مناطق نه گانه شهر شیراز ساکن هستند. و با استفاده از نمونه گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انجام شده است و سه موضوع قانون مداری، مشارکت جویی و مسئولیت پذیری را در بر می‌گیرد. نتایج نشان داد که اثر عوامل خانواده، مدرسه و گروه همسالان بر پذیرش فرهنگ شهروندی، ارتباطی معنا دار دارد و با توجه به همین نتایج، اقدامات بیشتری باید انجام شود.

کلیدواژه‌ها


ابراهیمی منش، مریم (1387). نقش آگاهی از حقوق و تعهدات شهروندی بر سرمایه اجتماعی شهروندان( مطالعه موردی: شهروندان 30-44 ساله شهرستان شیراز).دی ماه 87، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
 احمدی، فخرالسادات (1383). شهروندی و مشارکت مدنی: بررسی تاثیر آگاهی از حقوق و تعهدات شهروندی در شهر بر فرایند تحقیق حقوق شهروندی(مطالعه موردی تهران)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
اسکندری، زهرا (1386) . بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان آگاهی از حقوق شهروندی در بین دانشجویان دانشگاه سراسری و آزاد تبریز،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی.
 اذانی، مهری. حاتمی، مجتبی و حاتمی، حسین (1390). تحلیلی بر فرهنگ شهروندی در شهر یزد. مجله علمی تخصصی برنامه ریزی فضایی. سال اول، شماره اول.
 توسلی، غلامحسین. نجاتی حسینی؛ محمود(1383). " واقعیت اجتماعی شهروندی در ایران" مجله جامعه شناسی ایران، دوره 5، شماره2، صص62-32.
 ذوالفقاری زعفرانی، رشید؛ علی ­نیا، علیرضا (1389)." بررسی تاثیر نهاد خانواده و مدرسه بر جامعه پذیری دانش آموزان مقطع متوسطه منطقه رودهن"، فصل نامه پژوهش اجتماعی، سال سوم، شماره هشتم.
 حق‌شناس، علی‌محمد؛ سامعی، حسین؛ انتخابی، نرگس(1387) فرهنگ معاصر هزاره انگلیسی - فارسی، تهران: فرهنگ معاصر، چاپ سیزدهم.
 جمشیدی، فخری (1379). " تحلیلی بر نقش و تأثیر هنجار پذیری دختران نوجوان از خانواده،‌دوستان و مدرسه"، فصل نامه پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی، شماره2.
 سلیمی، علی؛ داوری، محمد (1385). "جامعه‌شناسی کجروی"، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ دوم.
 شیبانی، ملیحه،(1381)، " تحلیل جامعه شناختی از وضعیت شهروندی در لرستان". مجله جامعه شناسی ایران، دوره چهارم، شماره3، صص80-60.
صادقی پور خامنه، مهناز (1389 ) نقش مدیریت محله در ارتقای فرهنگ شهروندی با آموزش نحوه مشارکت در اداره امور شهر، مطالعه موردی منطقه 3 شهرداری تهران. اولویت همایش شهروندی و مدیریت محله‌ای حقوق و تکالیف.
فالکس، کیت(1381)، شهروندی، ترجمه محمد تقی دل فروز، تهران: کویر.
 فاطمی ­نیا، سیاوش(1386). فرهنگ شهروندی: محصول و محمل حاکمیت خوب، سازمان کارا و شهروند فعال. رفاه اجتماعی، دوره هفتم، شماره 26، صص 58-35.
 فتحی واجارگاه، کوروش و واحد چوکده، سکینه.(1385) " شناسایی آسیب‌های تربیت شهروندی در برنامه درسی پنهان نظام اموزشی متوسطه نظری از دیدگاه معلمان زن شهر تهران و ارائه راه کارهایی برای بهبود وضعیت آن ". فصل نامه نوآوری‌های آموزشی، سال پنجم، شماره 17.ص 93.
 کیان پور، کرمعلی(1385). بررسی رابطه بین عوامل اجتماعی – فرهنگی با میزان آگاهی معلمان از حقوق شهروندی در شهر بروجن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
 عاملی، سعید(1380)، " تعامل جهانی شدن، شهروندی و دین"، نامه علوم اجتماعی، شماره 18.
 طالب زاده نوبریان، محسن؛ فتحی واجارگاه، کورش(1382)، مباحث تخصصی برنامه ریزی درسی، تهران: ایژ.
 نیک نامی، مصطفی ؛ مدانلو، یاسمن (1387)‌، تعین مولفه‌های آموزش شهروندی در دوره راهنمایی تحصیلی جهت ارائه یک چهارچوب نظری مناسب، فصل نامه رهبری و مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، سال دوم، شماره 1، بهار 1387، صص164-137.
هاشمیان فر، سیدعلی و گنجی، محمد. (1388). تحلیلی بر فرهنگ شهروندی در شهر اصفهان. جامعه شناسی کاربردی، سال بیستم، شماره پیاپی ( ۳۳ )، شماره ۱، بهار ۸۸ .
 یزدان ­پناه، لیلا (1386). موانع مشارکت شهروندان تهرانی. رفاه اجتماعی. دوره هفتم، شماره 26، صص130-105 .
Ellison, C.G. (1999) “The Social and Political participation of Black American"Marshal, T. H. (1950). “Citizenship and Social Class". Combridge: Combridge University Press.
 Kiousis, Spiro andet.al. (2005) “The Genesis Of Civic Awareness Agenda Setting in Political Sociolization”, Florida: International Communication Association.
 Klesner, Joseph L. (2003) “Political Attitudes Social Capital, and Political participation" Mexian studies. Vol. 19, No. 1, pp: 29-63.