جایگاه مدیریت شهری در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی

2 دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس

3 رئیس گروه آمار معاونت برنامه‌ریزی و توسعه‌ی سرمایه‌ی انسانی

4 مسئول حراست شهرداری لامرد

چکیده

دستیابی به الگوی مناسب مدیریت شهری یکی از چالش‌های جوامع بشری امروز است و هر جامعه‌ای بنا به اولویت‌ها و ضرورت‌های پیش روی خود در تلاش برای به‌روز رسانی الگوهای توسعه است. با توجه به ظهور مشکلات امروزی در شهرها همچون ناامنی، ترافیک، آلودگی، ازدحام، تراکم جمعیت، ازخودبیگانگی و عدم تعلق و نیز از بین رفتن هویت شهرها در اثر کارکردگرایی و الگوبرداری‌های غربی ضرورت توجه به الگوهای نشأت گرفته از فرهنگ‌های سنتی، عرفی و مذهبی بیش‌ازپیش احساس می‌شود و این رویکرد راهکارهایی برای توانمندسازی هویت شهرهای امروز است. در کشور ما که از سابقه‌ی چند هزارساله در تمدن و فرهنگ برخورداراست و از طرفی در تلاش برای معرفی الگوهای اسلامی برای سایر کشورهای دنیا است توجه به هویت ملی و مذهبی بیش‌ازپیش اهمیت یافته است. حال باید دید که چگونه می‌توان بر اساس فرهنگ و تمدن غنی ایرانی اسلامی و با در نظر گرفتن شرایط امروزی الگوهای مناسب‌تری برای مدیریت شهری به وجود آورد. این مقاله به بررسی مدیریت شهری با توجه به الگوی اسلامی پیشرفت به روش تاریخی- تحلیلی پرداخته است. در الگوی اسلامی بر اصول حاکم بر مدیریت شهر اسلامی ازجمله اصل‌های کرامت انسانی، امنیت، نظم سنتی شهر اسلامی، استحکام و استواری شهر، مکان‌یابی مناسب شهر، زیبایی، حفاظت از محیط‌زیست، مشورت در امور، حفظ حریم و... تأکید و سفارش شده است.

کلیدواژه‌ها


نهج‌البلاغه.
ابن خلدون، مقدمه. ترجمه‌ی محمد پروین گنابادی (1369)، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
اشرف، احمد. شهرنشینی در ایران از دیدگاه جامعه‌شناسی تاریخی (1357). گروه شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران.
آکوچیان، احمد (1380). نظریه‌ی عمران و توسعه. تهران، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.
راسل، برتراند (1373). تاریخ فلسفه‌ی غرب. ترجمه‌ی نجف دریابندری، تهران، کتاب پرواز.
رجایی (1383). فرهنگ مشکل هویت ایرانیان امروز. نشر نی.
سعیدنیا، احمد(1379). مدیریت شهری. سازمان شهرداری‌های کشور، جلد یازدهم، تهران.
سلطان‌زاده، حسین (1372). فضاهای شهری در بافت تاریخی ایران. انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
سنایی راد، عباس‌علی (1387). برخی اصول حاکم بر مناسبات شهرسازی و شهروندی در متون اسلامی. مجموعه‌ی مقالات نخستین.
سنایی راد، عباسعلی. برخی اصول حاکم بر مناسبات شهرسازی و شهروندی در متون اسلامی. مجموعه‌ مقالات نخستین.
شهابی، علی‌اکبر (1343). تاریخچه‌ی وقف در اسلام. دانشگاه تهران.
شیعه، اسماعیل (1388). مقدمه‌ای بر تاریخ شهر و شهرنشینی در ایران. انتشارات دانشگاه علم و صنعت.
صرافی و دیگران (1379). مفهوم مبانی و چالش‌های مدیریت شهر. فصل‌نامه‌ی مدیریت شهری، شماره‌ی 2، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور، تهران.
طباطبایی، محمدحسین. تفسیر المیزان.
فریودی، یوسف (1393. اداره‌ی امور شهرداری‌ها. سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور.
کیایی، اله‌سادات و باباعباسی مهدی (1394). بررسی اصول و قواعد حاکم بر ساختار شهری شهرهای اسلامی به‌منظور دست یافتن و آفرینش آرمان‌شهر ایرانی اسلامی. فصل‌نامه‌ی علمی پژوهشی نقش‌جهان، شماره‌ی 5.
مجموعه سخنرانی‌های نشست (1389). الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت.
نظریان، اصغر (1373). جغرافیای شهری ایران. انتشارات پیام نور.
نقی زاده، محمد (1379). صفات شهر اسلامی از نگاه قرآن کریم. مجله‌ی صحیفه‌ی مبین، شماره‌ی پنجم.
همایش آرمان‌شهر اسلامی 1378. اصفهان.
همایش آرمان‌شهر اسلامی. اصفهان.
امید، سیاوش. مدیریت واحد شهری ایران. روزنامه‌ی مردم‌سالاری، دوم دی‌ماه 1386 و بیست‌وهفتم آذر 1387.
کاظمیان، غلام‌رضا (1388). مبانی مدیریت شهری. جزوه‌ی درسی، دانشگاه تربیت مدرس.
http://www.shahrsazionline.com