چالش‌ها و راهکارها دراحیاء بافت‌های فرسوده (نمونه موردی شهرمقدس قم)

نویسنده

1 قائم‌مقام و معاون شهرسازی و نوسازی منطقه 5 شهرداری قم

2 کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری

چکیده

   گسترش بی رویه و بدون برنامة فضای شهرهای بزرگ و متوسط کشور در چند دهة گذشته، باعث شکل‌گیری بافت‌های جدید شهری در مجاورت شهرها و جابه‌جایی ساکنان و کاربری‌های شهری به نواحی جدید گردیده است. در نتیجة این جا به جایی، به تدریج بافت‌های قدیمی شهرها کارکرد و حیات اجتماعی - اقتصادی خود را از دست داده‌اند و این بافت‌ها با از دست دادن حیات شهری خود، به سمت رکود و فرسودگی گرایش پیدا کرده­اند. بافت فرسودة شهر قم که مورد مطالعة این تحقیق انتخاب شده است از قاعدة فوق مستثنی نبوده و درزمره بافت‌های فرسوده کشور محسوب می‌گردد (محدوده تصویب شده بافت فرسوده قم درحال حاضر1800هکتار می‌باشد). هدف اصلی وکلی از تحقیق حاضر بررسی چالش‌ها و راهکارها در احیاء بافت‌های فرسوده شهر قم با تدوین استراتژی‌های ساماندهی بافت مورد مطالعه با استفاده از روش‌های پیشنهادی می‌باشد. روش تحقیق در این مقاله با توجه به موضوع، اهداف و فرضیه‌های تحقیق به صورت کتابخانه‌ای، میدانی(مشاهده، مصاحبه و پرسش­نامه) و استفاده از نرم افزاری‌های مختلف مانند GIS, SPSS, Auto Cadاست. مشکل‌های بافت‌های فرسوده درشهرهای بزرگ همواره یکی ازدغدغه‌های مردم ومدیران شهری بوده است، زیرا سکونت وکار دراین نوع بافت‌های شهری هرگز بازدهی مطلوب را ندارند؛ زیرا استاندارهای مسکن زندگی درآن‌ها به دلیل فرسودگی شدید یا نسبی بسیار پایین ­تر از قسمت‌های دیگر شهر می‌باشد. بافت فرسوده شهری به بافتی اطلاق می‌شود که از ابعاد کیفی وکمی وهم‌چنین ازلحاظ تجهیزها و تأسیس‌های شهری در سطح پایین قرار گرفته باشد.

کلیدواژه‌ها


الف. فارسی
استان قم (1393). اداره کل میراث فرهنگی استان قم.
جغرافیای استان قم. (1382). جمعی ازنویسندگان، وزارت آموزش وپرورش
سایت اطلاع رسانی استانداری، شهرداری قم.
شرکت عمران معصومیه شهر قم (بی­تا). فضاهای شهری در بافتهای تاریخی ایران. حسین سلطان زاده
طرح جامع وتفصیلی شهرقم.
عزیزی، مهدی. (1379).سیر تحول سیاست های مداخله در بافت های کهن شهری.
عزیزی، مهدی. (1379). فصلنامه هنرهای تجسمی، شهرسازی، معماری، نمایشی، موسیقی. دارای رتبه علمی- پژوهشی (هنر و معماری).
مرکز آمار ایران (1390). سرشمارینفوسومسکن.
مهندسین مشاورامکو. (بی­تا). طرح جامع شهرقم، (وزارت راه وشهرسازی)
نریمانی، مسعود. (1379). بهسازیبافت تاریخی، (مدلسازیراهبردهاوبنیان­های ساختاری)، انتشارات مؤلف، تهران.
وزارت مسکن و شهرسازی (بی­تا). راهنمای شناسایی و مداخله در بافت های فرسوده.
ب. انگلیسی
Azizi, M. Mehdi. (2005). The Challenge of Urban Development and Density in Tehran, Proceedings of The international Conference for Integrating Urban Knowledge and Practice, May 29, June 3, Gothenburg.