سنجش توسعه یافتگی نواحی شهر شیراز بر پایه تکنیک‌های تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی

2 دانشجوی دکتری معماری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران

چکیده

    سنجش وضعیت توزیع امکانات شهری برای بسترسازی تعادل در مناسبات مختلف شهری حائز اهمیتی اساسی است. بر این اساس، مسئله‌ای که شاکله اصلی این پژوهش را تشکیل می‌دهد «چگونگی توزیع خدمات و امکانات شهری در گستره‌ کلان شهر شیراز» می باشد. جهت پرداختن به این مسئله از روش‌های مختلف اسنادی، کتابخانه­ ای و نیز میدانی استفاده شده و برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل عاملی و نیز تاکسونومی عددی بهره‌گیری شده است. یافته‌های تحلیل تاکسونومی در این پژوهش نشانگر آن است که بافت تاریخی- فرهنگی و ناحیه‌های حاشیه‌ای جنوب، شرق و شمال شرقی شیراز دارای سطح پایینی از توسعه یافتگی هستند و بین نواحی مختلف شهر اختلاف زیادی به لحاظ توسعه یافتگی وجود دارد. طبق یافته‌های این پژوهش، توجه به سه عامل می‌تواند تا حد زیادی این اختلاف توسعه یافتگی را کاهش دهد که این عوامل سه‌گانه به ترتیب عبارت‌اند از: عامل اول، شعاع دسترسی به دستگاه‌های زیربنایی در زمینه ورزش و سلامتی (مانند درمانگاه و بیمارستان) و اقتصاد (مانند بانک). عامل دوم، مؤلفه‌های رفاه خانواده مانند درآمد، اشتغال و توانمندسازی خانواده­ های برخوردار از کمک نهادهای حمایتی و عامل سوم، توجه به کیفیت زیرساخت‌های شهری مانند آسفالت و آب.

کلیدواژه‌ها


 
خاکپور، برات‌علی و باوان پوری، علیرضا. (1388). بررسی و تحلیل نابرابری در سطوح توسعه یافتگی مناطق شهر مشهد. مجله دانش و توسعه، شماره 27.
روزبهان، محمود. (1374). مبانی توسعه منطقهای. تهران: انتشارات راه فردا.
زیاری، کرامت الله. (1379). اصول و روش برنامه‌ریزی منطقه‌ای. یزد: انتشارات دانشگاه یزد.
شاهرخیان، علیرضا. (1389). مبانی کاربردی پژوهش و تحلیل داده‌ها با SPSS. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
فرجادی، غلامعلی. (1370). درآمدی بر نظریه‌های رشد و توسعه اقتصادی. تهران: انتشارات البرز.
قره باغیان، مرتضی. (1372). اقتصاد رشد وتوسعه. جلد اول، تهران: نشر نی.
ملانوری شمسی،‌ هادی و دیگران. (1382). درآمدی بر توسعة اقتصادی. جلد اول، کرمان: نشر صنم.
مولانا، حمید. (1371). گذر از نوگرایی. ترجمه یونس شکرخواه. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
هنری پاول، مارک. (1374). فقر پیشرفت توسعه. ترجمة مسعود محمدی. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
 
Hadder, R. (2000). Development Geography. London: Routledge.